Hond vooruitsturen aanleren

Hoe gaaf is het wanneer je je hond 30 meter vooruit kan sturen met het commando vooruit en dat hij op die afstand op het commando AF direct gaat liggen en blijft liggen totdat jij bij je hond bent of hem terug roept?

Dit is niet alléén maar een IPO oefening maar ook heel leuk om iedere hond te leren die niet getraind wordt voor het IPO programma! Daarbij kan het ook een heel veilige oefening zijn! Je leert in deze oefening namelijk dat je hond direct op het eerste commando AF (liggen) moet gaan. Stel je voor dat je hond een weg over wil steken en je ziet dat er een auto aankomt. Eén keer het commando AF op afstand en het gevaar is geweken.

Dit is dus een oefening die ik iedere honden bezitter aanraad zijn of haar hond aan te leren.

Benodigdheden vooruitsturen aanleren

1. Clicker
2. Beloningstasje hondentraining
3. Gezonde beloning
4. Hondenlijn
5. Halsketting hond (verplicht op IPO / VZH examen maar NIET op slip / strop stand!)

Het vooruitsturen aanleren volgens het IPO reglement

Volgens het IPO reglement moet je vanuit de basis positie de hond het commando volg geven en na ongeveer 15 passen tijdens het volgen de hond het commando vooruit geven en vervolgens zelf stil blijven staan. Hoewel we bij de meeste IPO oefeningen geen gebaren mogen maken (inwerken) is dat bij de vooruitstuur oefening wel toegestaan. Je mag één van je armen (bij voorkeur rechts om je hond niet te hinderen) naar voren bewegen en duidelijk wijzen in de richting waar je hond naar toe moet.

De vooruitstuur oefening is best een lastige oefening. Ik heb er jaren over gedaan om de beste manier om het vooruitsturen aan te leren te ontdekken.

Onderstaande bekende manieren werken niet goed genoeg:

1. Vooruitsturen aanleren met de bal

Dit is de meest gebruikte methode en wordt nog steeds door heel veel mensen gebruikt om het vooruitsturen aan te leren. Dat is jammer aangezien dit eigenlijk altijd problemen geeft. Je legt een bal op het veld, laat dat de hond goed zien, laat de hond naar de bal toe rennen en geeft het commando vooruit. Dat is even in het heel kort beschreven hoe de vooruitstuur oefening aangeleerd wordt. Sommige leren op een gegeven moment dat de hond bij zijn bal af moet. Dit is dubbel fout. Ten eerste is er op een examen geen bal en heb je grote kans dat de hond naar zijn bal gaat zoeken. Ten tweede is het niet duidelijk voor de hond waarom hij nu zijn favoriete speelgoed ineens niet mag pakken en AF moet gaan. Er zijn ook mensen die gaan afwisselen. Wanneer de bal op het einde van het veld ligt, dan hoeft de hond enkel vooruit te gaan en wanneer er geen bal aan het einde ligt dan moet de hond af. 

Het idee is dat de hond op een gegeven moment weet dat wanneer er geen bal ligt hij dan af zou moeten. Dat klinkt leuk maar in de praktijk gaan heel veel honden toch zoeken naar de bal! Tijdens de trainingen loopt de hond immers nooit in de door jouw bedachte rechte lijn van 30 meter waardoor je hond soms even moet zoeken of er een bal ligt of niet. 

Ik zie nog zo vaak op wedstrijden en examens dat de honden aan het einde de bal gaan zoeken. Zelfs bij hele ervaren africhters!

2. Vooruitsturen aanleren met voer op het einde

Ook deze methode wordt regelmatig toegepast en werkt nagenoeg hetzelfde als het aanleren met een bal / speeltje. Je heb dan ook automatisch dezelfde nadelen en ook dit is dus niet de ideale manier om het vooruitsturen aan te leren.

Het aanleren van bovenstaande manieren is altijd fout aangezien de beloning nooit op het einde zelfstandig gepakt mag worden. Stel dat je hond tijdens de oefening besluit niet vooruit te gaan, maar gaat snuffelen en vervolgens toch vooruit gaat, dan beloont je hond zichzelf voor het verkeerde gedrag! Er ligt immers al een bal of voerbeloning aan het einde die je niet even snel weg kan pakken.

3. Vooruitsturen aanleren met een ingegraven bakje met beloning

Een aantal jaren geleden zag ik op een demonstratie dat er een nieuwe manier was om de vooruitstuur oefening aan te leren. Men had een klein kistje (30 x 30cm) ingegraven waarin ze de beloning konden verstoppen. Dus ik ging dit ook direct proberen en heb thuis en op de vereniging een bakje in de grond gegraven. Het idee was dat dit beter zou werken omdat de hond op deze manier onmogelijk kan zien of er een beloning aan het einde van het veld aanwezig was of niet. Eén van de problemen van bovenstaande twee manieren was namelijk dat wanneer ze de bal of voerbeloning zagen liggen ze als een raket naar voren gingen en wanneer ze niets zagen liggen de snelheid er direct uitging. 

Op dat moment was ik er al achter dat de hond NOOIT de beloning zelf moet kunnen pakken! Je loopt dan namelijk het risico dat, wanneer de hond onderweg fouten maakt, hij alsnog zijn beloning kan pakken. Daarom heb ik een paar maanden later een nieuw bakje gemaakt met een deksel, een scharnier en een touw. Dat was al beter aangezien ik nu de hond vooruit kon sturen en wanneer hij netjes AF lag, ik aan het touw kon trekken zodat hij zijn beloning kon pakken. 

En dat werkte!…..tijdens de trainingen:-) Maar een hond is verre van dom dus tijdens een examen waar geen bakje ingegraven was en er geen touw lag wist de hond ook wel dat er geen beloning inzat en weg is je oefening:-(

En toen zag ik de beste manier om vooruitsturen aan te leren​​​​​​​

Ongeveer drie jaar geleden zag ik dat iemand een hond leerde “paaltje draaien” met behulp van de clicker. Aangezien ik toen al met een clicker trainde en je op die manier geen beloning meer achter op het veld hoefde te gebruiken sprak dit me erg aan en ging ik het proberen.

De vooruitstuur oefening aanleren middels paaltje draaien

Deze oefening kan je alleen aanleren wanneer je de gratis online cursus clickertraining gevolgd hebt!

Stap 1 aanleren vooruitstuur oefening

Als eerste is het de bedoeling dat we de hond leren dat hij een beloning krijgt wanneer hij om een paaltje loopt. Ik leer het altijd direct goed aan door de hond links van me te positioneren en vanuit daar met mijn rechter hand de hond om het paaltje heen te laten volgen. Ik doe dat bewust zo aangezien we straks vanuit de volg positie (de hond loopt dan links) de hond het beste vooruit kunnen sturen met onze rechter arm. 

We staan nog heel dicht bij het paaltje die we zo ver mogelijk aan het einde van het trainingsveld plaatsen. Ook dat heeft een reden. Wanneer je deze oefening op het midden van het trainingsveld aanleert, heb je grote kans dat de hond op een examen niet ver genoeg vooruit zal gaan, maar in het midden van het veld stopt en zich omdraait met de vraag waar het af commando blijft. Een hond is een gewoonte dier dus wanneer je te vaak op de verkeerde plek gaat oefenen dan leer je de hond onbewust verkeerd gedrag aan.

Leer dus, waar je ook bent, altijd de hond aan om pas aan het einde van een veld af te gaan!

De hond volgt dus mijn hand met voer of een andere beloning zoals een bal, die ook om het paaltje heen gaat. Belangrijk is daarbij dat het paaltje niet te hoog moet zijn aangezien we dan zelf niet de draai om het paaltje kunnen maken met onze hand. We geven nog geen enkel commando aan de hond, hij hoeft enkel achter je hand aan te lopen. 

Wanneer hij met zijn kop om het paaltje weer richting jou komt, dan klik je en geef je zijn beloning. In het begin belonen we altijd met gezonde trainingssnoepjes omdat je dan snel en vaak achter elkaar kan belonen. Met een bal of speeltje kost het veel meer tijd tussen de oefeningen en is de hond al snel moe. Daarbij hebben we trainingssnoepjes welke uit 100% gedroogd vlees bestaan en dus erg gezond zijn.

Stap 2 vooruitstuur oefening aanleren​​​​​​​

De meeste honden waarbij je de clickertraining cursus gedaan hebt, hebben dit razendsnel door en dan kan je een stap verder. Nu moet de hond begrijpen dat hij niet achter je hand met beloning aan moet lopen maar zelfstandig naar voren (dus van je af) moet om het paaltje heen. Dit kan best een lastig stukje zijn in de training vandaar dat ik met een soort tussenstapje werk.

Zodra ik zeker weet dat de hond achter mijn hand aan wil gaan en om het paaltje wil dan trek ik mijn hand met beloningssnoepjes razendsnel terug (na de klik!). Wanneer je dat een aantal keer herhaald gaat de hond meer tempo maken, aangezien hij zo snel mogelijk zijn beloning in ontvangst wil nemen. Je zal dan zien dat wanneer je je hand alleen naar voren beweegt hij al een heel klein stukje van je hand weg volgt en dat is exact wat we willen!

In het eerste deel van de video is dit heel duidelijk te zien. Timing is echt cruciaal zowel het moment waarop je klikt als het moment waarop je je hand snel terugtrekt. Je moet klikken op het moment dat zijn neus bij het paaltje is en je zeker weet dat hij ook na de klik de draai maakt. Klik je te vroeg dan zal je hond de draai niet maken en klik je te laat dan beloon je voor het terugkomen en zal het langer duren voordat je hond begrijpt wat de bedoeling is.

Stap 3 stapje voor stapje steeds verder vooruitsturen

Nu wordt het makkelijk, en leuk:-) Je kan vanaf nu de afstand steeds een heel klein beetje groter maken. Eerst nog zodat je hand bijna bij het paaltje is en telkens een paar centimeter meer van het paaltje af. Iedere dag train je deze oefening, net zolang totdat je je hond vanaf 30 meter afstand om het paaltje heen kan sturen. Wanneer je start met de oefening begin je weer redelijk dichtbij het paaltje en verplaats je jezelf telkens meer van het paaltje af. 

Leg er geen druk op en wordt niet boos of ongeduldig wanneer je hond een keer niet om het paaltje gaat. Gewoon rustig blijven en opnieuw beginnen. Dit is echt een oefening die een hond heel leuk moet vinden anders krijg je de snelheid er nooit in!

Meestal kan je je hond in 1 à 2 weken 30 meter vooruitsturen en kan je verder met stap 4.

Stap 4 hond vooruitsturen vanuit de volg positie

Volgens de reglementen van het IPO programma moet je je hond vanuit de volg positie tijdens het volgen 30 meter vooruitsturen. Je zal de hond de volg oefening dus eerst aan moeten leren en dat moet apart van de vooruitstuur oefening aangeleerd worden. Bekijk de video hond leren volgen als je dat nog niet aangeleerd hebt.

We beginnen nu op een afstand van ongeveer 10 meter vanaf het paaltje. We geven de hond het volg commando en volgen eerst een stukje van het paaltje af. Vervolgens maak je een linksomkeert en wanneer de hond een aantal passen strak naast je volgt, dan geef je het vooruit commando. Ik geef altijd het commando heel lang zodat het voor de hond heel duidelijk is wat ik bedoel. Ik zeg dan dus niet vooruit maar vooooooruit en wijs dan met mijn rechter arm in de richting van het paaltje.

Het is belangrijk om eerst een stukje van het paaltje af te volgen en daarna een linksomkeert te maken, aangezien de meeste honden na een paar keer al weten wat de bedoeling is en zelfstandig van de voet af zullen gaan naar het paaltje. Daar niet boos om worden maar rustig blijven en overnieuw beginnen! Net zolang totdat je hond echt strak aan de voet blijft en wacht op het commando. Nooit belonen dus wanneer de hond te vroeg van de voet af gaat, hoe goed hij de oefening verder ook uitvoert. Wanneer je dat doet dan zal hij steeds eerder van de voet af gaan.

En ook nu weer de afstand steeds een klein beetje groter maken, totdat je vanaf 30 meter de hond vanuit de volg positie vooruit kan sturen.

Stap 5 hond op afstand af laten gaan

Pas wanneer je hond dit alles vrolijk, graag en snel uitvoert, kan je een stapje verder en de af oefening op afstand aan gaan leren. Nooit te snel met het af commando beginnen bij het aanleren van de vooruitstuur oefening. Dat gaat ten koste van de snelheid! Het is belangrijk dat je hond de af oefening al goed kan uitvoeren, voordat je de af op afstand gaat aanleren. Nooit beginnen voordat het af commando er 100% in zit. De hond moet dus op eerste commando razendsnel af gaan (gaan liggen). Zoals je in de video ziet laat de hond waar ik mee start zich bij het af commando op de grond vallen, veel sneller af kan niet:-)

Wil je je hond het af commando aanleren bekijk dan de video hond leren liggen op commando.

Voordat je je hond op 30 meter afstand het af commando kan geven, moeten we de hond eerst nog leren dat hij niet alleen af moet wanneer hij naast je staat of zit maar ook op afstand. De meeste honden willen naar je toe als je het af commando geeft. 

Normaal gesproken leer ik dat aan met behulp van een “tweede man”. Je geeft de lijn aan iemand anders, doet een stapje naar achteren en geeft het af commando. De hond kan niet naar je toe omdat de “tweede man” je hond vasthoudt en zal na 1 of 2 commando’s af gaan. Dan klik je direct en de “tweede man” laat de hond los zodat hij naar je toe kan om zijn beloning in ontvangst te nemen.

Je maakt de afstand dan steeds groter net zolang totdat je de hond op 30 meter afstand af kan laten gaan op het eerste commando.

Hoewel dit de meest ideale manier is, kan je deze oefening ook aanleren zonder “tweede man” zoals je in de video kan zien. Je bindt de hondenriem vast aan bijvoorbeeld een paal en doet een stapje naar achteren. Wanneer je hond af gaat op commando klik je en ga je naar de hond toe om zijn beloning te geven. Zoals al gezegd is dat minder ideaal dan met gebruik van een “tweede man” maar ook dit werkt. Nadeel is dat de hond wel heel lang moet wachten op zijn beloning na de klik wanneer de afstand steeds groter wordt. Mijn advies is dus om wel met een tweede man te werken.

Stap 6 vooruitsturen combineren met de af op afstand

Kan je hond dat goed dan gaan we de af op afstand combineren met de vooruitstuur oefening. We starten nu met de hond aan een lange lijn en een meter of 5 vanaf het paaltje. Je geeft het vooooruit commando en zodra je hond bij het paaltje is geef je het af commando. Op hetzelfde moment blokkeer je de hond met de lange lijn. Na een paar keer zal je hond snappen dat hij direct af moet en er dan een klik en dus beloning komt. 

Ook nu weer de afstand steeds groter maken maar let op! Geef niet telkens het af commando bij het vooruitsturen, wissel af. Soms geef je het af commando en soms klik je enkel voor de vooruit! Als je dat niet doet, gaan we een trage hond krijgen en dat willen we niet graag zien. De hond moet zo snel mogelijk vooruit gaan en op eerste commando af!

Na een paar keer dit uitgevoerd te hebben aan de lijn kan je de lijn er af doen en hetzelfde herhalen zonder lijn. Je start dan eerst weer dichtbij het paaltje en gaat steeds een stapje van het paaltje af. Net zolang totdat je je hond 30 meter vooruit kan sturen en de hond af gaat op het eerste AF commando.

Dit was deel 1 van het vooruitsturen aanleren. In deel 2 gaan we het paaltje weg trainen waar ik een hele handige truc voor heb. Tevens gaan we deze oefening op verschillende locaties aanleren.

Veel plezier en succes met trainen!